İzlanda’nın Fagradalsfjal Yanardağı çevresinde yaşanan depremlerin ardından başlayan volkanik faaliyetler, birçok yerde benzer durumun oluşması endişesi yaratıyor. Tüm dünyada eş zamanlı volkanik hareketlerin aniden artmasıyla birlikte gözler Türkiye’deki aktif yanardağlara çevrildi. Deprem uzmanı Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, volkanların en fazla oluştuğu yerlerin birinci derece deprem kuşakları ve ana kıtaların birleşim noktaları olduğunu söyledi.
130 BİN KAT ETKİSİ
Prof. tükürür. Özellikle kükürt gazı ve bunlar zehirli gazlardır. “Öte yandan kül fışkırtıyor ve gazı azsa lav şeklinde akabiliyor” dedi.
ANADOLU İÇİN DE RİSK VAR
Volkanların patlamasının önceden tespit edilebildiğini belirten Ercan, Anadolu’da sönmüş volkanların aktif hale gelme ihtimaline dikkat çekerek, şöyle konuştu: “Bunun için bilinen volkanın çevresine bazı jeofizik cihazlar yerleştiriliyor ve o volkan öncesinde titreşimler ölçülüyor. Türkiye’de, özellikle Ege Denizi’nde ve Doğu ve Batı Anadolu’nun karasal kesiminde batma olayının etkisiyle oluşan volkanlarımız bulunmaktadır. Bunlar herhangi bir zamanda etkinleştirilebilir. ” söz konusu.
RADYASYON KARARLILIĞINI BOZAR
Dünya çapında 1.400 aktif volkan bulunduğunu belirten Jeofizik Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi eski Başkanı Erdal Şahan, volkanların 10 bin yıl içerisinde aktif olup patlamış olmaları durumunda aktif volkan olarak kabul edildiğini söyledi.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN ETKİSİ
Volkanik patlamaların iklime de zararlı olabileceğini belirten Şahan, uyarılarını şöyle sıraladı: “Volkanik patlamalar kükürt gazını stratosfere yayar ve bu da iklim değişikliğinin en önemli nedenlerinden biridir. Büyük ölçekli volkanik patlamalar sonrasında açığa çıkan gazlar nedeniyle 1815 yılı, Tambora Dağı’nda yazın yaşanmadığı yıl olarak kabul ediliyordu. 1991 yılında Pinatubo Dağı da bir patlama nedeniyle soğumaya maruz kaldı. Yani bunlar iklimle ilgili dengelerimizi etkiliyor. Ancak bunların dışında dünyanın radyasyon stabilitesini de bozarlar. “Böylece sadece sıcaklığı değil aynı zamanda radyasyon stabilitesini de bozabilir.”
HAREKETLİ
Volkanik patlamaların deniz yüzeyi sıcaklıklarını da değiştirebileceğini belirten Şahan, volkanların yaşam kalitemizi düşürme potansiyeline sahip olduğunu sözlerine ekledi. Türkiye’nin tektonik hareketlerin yoğun olduğu ülkelerden biri olduğunu belirten Şahan, şu ana kadar sessiz kalmalarının bir daha hareket etmeyecekleri anlamına gelmediğini söyledi.
